Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel Başkanı Nuri Kolaylı, sansürün kaldırılışının yıldönümü olan 24 Temmuz Basın Dayanışma Günü nedeniyle yaptığı açıklamada, “Bazı uygulamalara bakıldığında, sansürün kalkmadığını, aksine etkisini arttırarak devam ettirdiğini üzülerek görmekteyiz ” dedi.
Türkiye genelinde 9 gazeteciler federasyonu, 87 gazeteciler cemiyeti ve basın derneği ile bu derneklere üye yaklaşık 20 bin medya çalışanını tek çatı altında toplayan Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu’nun Genel Başkanı Nuri Kolaylı, demokratik gelişimin temel taşlarından en önemlisinin basın özgürlüğü olduğuna dikkat çektiği açıklamasında şu görüşlere yer verdi:
“Türk basınında sansür, gazetecilerin 24 Temmuz 1908 tarihinde gerçekleştirdiği onurlu direniş sonucu kalkmış, ancak ardından yapılan yasal düzenleme ve baskılarla hemen hemen her dönem yeniden gündeme gelmiştir.
Sansür, meslektaşlarımızı kıskacına alan çok önemli bir sorundur. Yaşanan uygulamalara bakıldığında, sansürün kalkmadığını, etkisini arttırarak devam ettirdiğini görmekteyiz. Sansür günümüzde bazen ‘haber yasaklama’, bazen de gerçeği çarpıtma, gizleme veya çeşitli tehdit ve yaptırımlarla devam etmektedir.
Düşüncelerini yazdıkları, röportaj ve haber yaptıkları gerekçesiyle meslektaşlarımız yargılanmakta, gözaltına alınmakta, cezayı gerektirmeyecek basit suçlamalarla uzun süreli tutuklamalarla özgürlükleri elinden alınmakta ve hapse atılmaktadır. Türk Ceza Kanunu’nda ve Terörle Mücadele Yasası’nda yer alan ve darbe dönemlerinden bu yana değişmeyen basın özgürlüğünü kısıtlayıcı maddeler mutlaka ele alınmalı ve yeniden düzenlenmelidir.
Bu kapsamda, tüm karşı çıkışlarımıza rağmen geçtiğimiz yıl TBMM gündemine gelerek kabul edilen “Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” da yeniden düzenlenmelidir.
Unutulmamalıdır ki; İfade ve basın özgürlüğü demokrasinin olmazsa olmazıdır ve Türkiye’de demokratik yaşamın temel sorunu ne yazık ki basın ve ifade özgürlüğünün gerçek anlamda olmamasıdır. Halkın haber alma hürriyetinin işlerliği için, basın ve ifade özgürlüğü temel gerekliliktir.
Halkın gerçekleri öğrenme ve bilgi edinme hakkının aracı olan basın özgürlüğünün önündeki engeller kalkmadıkça, 24 Temmuzlar bizler için bayram olmayacaktır. Bu nedenle bu yıl da 24 Temmuz’u Basın Bayramı olarak değil, dayanışma günü olarak görüyor, bu anlamda kutluyoruz.
Sansürün yanı sıra, Basın Meslek Yasası eksikliğinden ekonomik sorunlara, yetişmiş eleman sıkıntısından, teknik altyapı eksikliğine, istihdam ve etik sorunlarından Basın İlan Kurumu uygulamalarına kadar birçok sorunla iç içe görev yapmaktayız.
Basın İlan Kurumu Fiyat tarifesinin hiç zaman geçirilmeden güncellenmesi gerekirken, Basın İlan Kurumu tarafından hazırlanan “Resmi İlan ve Reklam Yönetmeliği”, uygulanabilir şekilde yeniden düzenlenmelidir.
Ayrıca, 5953 Sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun, yıpranma hakkından yıllık izinlere, tazminat hakkından fazla mesaiye kadar geniş bir yelpazede ele alınarak güncellenmelidir.
Öte yandan, meslektaşlarımızın emeklilikte fiili hizmet süresi zammından yararlanabilmesi, tüm karşı çıkışlarımıza rağmen “basın kartı” şartına bağlanmıştır. Gazetecilik mesleği basın kartı sahibi olma koşuluna bağlı olmadan yapılan ağır ve tehlikeli bir iş olarak kabul edilmeli, basın kartı sahibi ve çeşitli nedenlerle basın kartı alamayan gazetecilerin anayasal sosyal güvenlik hakkının sonucu olan fiili hizmet süresi zammı geri verilmelidir.
Özetlemeye çalıştığımız tüm bu sorunlara karşın görevini fedakârca ve layıkıyla yapan meslektaşlarımın 24 Temmuz Basın Dayanışma Günü’nü kutluyor, esenlikler diliyorum.”
Basımızın sorunlarına rağmen sorumlu duruşunu sürdürüyor
Doğu Anadolu Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Feridun Fazıl Özsoy, yönetim kurulu adına 24 Temmuz Basın Dayanışma Günü sebebiyle bir mesaj yayınladı.
24 Temmuz gününün basında sansürün kaldırılışının yıl dönümü olduğunu hatırlatan Özsoy, mesajında şunları kaydetti:
“24 Temmuz 1908’de gazeteler ilk defa denetim memurları olmadan çıkmış ve bunun üzerinden 115 yıl geçmiştir. Türk Basını çözüm bekleyen onlarca sorununa karşın, dün olduğu gibi bugün sorumlu duruşunu devam ettirmektedir. 104. Yılını kutladığımız 23 Temmuz Erzurum Kongresi’nin toplanmasında Albayrak Gazetesi ve yazı kadrosu önderlik etmiş, kongreye Türkiye’nin değişik yörelerinden çok sayıda gazeteci katılmıştır. Geçmişten günümüze kadar gazeteciler, milli ve manevi meselelerde hep önde olmuş, görevini layıkıyla yerine getirmiştir.
Basın özgürlüğünün gerçek anlamda sağlanması ve sektördeki mesleki sorunların demokratik hukuk sistemi içinde çözüleceğine inanmaktayız. Başta Gazetecilik Meslek Yasası’nı günümüz şartlarına göre yeniden güncellenmeli, meslektaşlarımızın ve basın kuruluşlarının sorunlarının çözümünü talep etmekteyiz.
Bizler sorunlarımızın bulunduğunun yanı sıra sorumluluklarımızın da olduğunun bilincindeyiz. Sorumluluklarımız ülkemizin bölünmez bütünlüğünün yanında durmaktır.
Bu vesile ile tüm sorunlara karşın görevini fedakârca ve layıkıyla yapan meslektaşlarımızın Basın Dayanışma Günü’nü tebrik ediyor, görevleri başında şehit olan meslektaşlarımızın ve bütün şehitlerimizin aziz hatıraları önünde eğiliyor ve onları rahmetle anıyoruz, tüm meslektaşlarımıza da sağlık ve esenlikler diliyoruz.”